W rozumieniu ustaw o promocji zatrudnienia oraz o cudzoziemcach, wykonywaniem pracy, oprócz jej świadczenia na podstawie zatrudnienia pracowniczego, jest także pełnienie funkcji w zarządach osób prawnych, które uzyskały wpis do rejestru przedsiębiorców na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Sądowym lub są spółkami kapitałowymi w organizacji, zatem m in. w polskiej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółce akcyjnej.

Członek zarządu będący obywatelem UE (EOG)

Cudzoziemiec będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej, co do zasady jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez spełniania dodatkowych formalności. Dotyczy to również cudzoziemców będących obywatelami państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi (Szwajcaria).

Członek zarządu będący cudzoziemcem spoza UE(EOG)

Polskie prawo dopuszcza, w pewnych ramach czasowych, do pełnienia funkcji członka zarządu bez spełnienia jakichkolwiek formalności. Co do zasady jednak, wykonywanie pracy, w tym pełnienie funkcji członka zarządu, wymaga uzyskania zezwolenia na pracę. Jest ono wymagane, jeżeli cudzoziemiec, w związku z pełnieniem ww. funkcji, przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres przekraczający łącznie 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Tym samym, jeżeli osoba powołana do zarządu zamierza ją pełnić „na odległość” (bez przebywania w Polsce lub z okazjonalnymi wizytami), to jest to możliwe, o ile jej ewentualne wizyty w Polsce nie przekroczą ww. okresu. Przekroczenie 6 miesięcy obliguje cudzoziemca do uzyskania zezwolenia na pracę.

Pamiętać należy również, że samo powołanie do zarządu spółki nie rodzi prawa takiej osoby do przebywania na terytorium RP. Kwestię powyższą reguluje ustawa o cudzoziemcach. Oznacza to, że uzyskanie zezwolenia na pracę nie jest wystarczające – konieczne jest także legitymowanie się przez cudzoziemca statusem legalnego pobytu. Najczęściej legalny pobyt cudzoziemca odbywał będzie się na podstawie wizy, wizy Schengen z innego państwa lub w ramach ruchu bezwizowego. W stosunku do osoby powołanej do zarządu, co do zasady, odpowiednią podstawą prawną pobytu będzie wiza w celu wykonywania pracy wydawana na okres wskazany w zezwoleniu na pracę, lecz nie dłużej niż na okres ważności wizy (pobyt od 3 miesięcy do 1 roku).

Mankamentem pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie wizy i zezwolenia na pracę, może być krótki okres, na jaki wydawana jest wiza, a po upływie którego konieczne jest ponowne uzyskanie legalnego statusu pobytu w Polsce.

Jeżeli członek zarządu zamierza przebywać na terytorium Polski przez stosunkowo stały okres, podstawą pobytu celem pełnienia funkcji w zarządzie będzie zezwolenie na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt czasowy cudzoziemcowi udziela się, jeżeli spełnia wymogi określone ze względu na deklarowany cel pobytu, a okoliczności, które są podstawą ubiegania się o to zezwolenie, uzasadniają jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres dłuższy niż 3 miesiące, przy czym zezwolenia można udzielić na okres nie dłuższy niż 3 lata.

Zasadniczym udogodnieniem zezwolenia na pobyt czasowy jest fakt, iż uzyskanie go uprawnia cudzoziemca do legalnej pracy w Polsce bez obowiązku posiadania zezwolenia na pracę – jest zatem wyłącznym dokumentem uprawniającym do sprawowania funkcji członka zarządu spółki kapitałowej.

W kontekście pełnienia funkcji w zarządzie polskiej spółki kapitałowej, ustawa o cudzoziemcach przewiduje dwa rodzaje zezwoleń, w zależności od posiadania lub objęcia jednocześnie z pełnieniem funkcji w zarządzie udziałów w takiej spółce.

Jeżeli członek zarządu nie posiada udziałów albo akcji w spółce, powinien uzyskać tzw. zezwolenie na pobyt czasowy i pracę w przypadku pełnienia funkcji w zarządzie osoby prawnej.

• Z kolei w razie łączenia funkcji członka zarządu oraz wspólnika, właściwym będzie zezwolenie na pobyt czasowy w celu prowadzenia działalności gospodarczej.
  Warunkiem uzyskania obydwu rodzajów zezwoleń będzie:
• w przypadku cudzoziemca:
  • legitymowanie się ubezpieczeniem zdrowotnym;
  • źródłem stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu;
  • miejscem zamieszkania.
• z kolei spółka musi wykazać uzyskanie w poprzednim roku podatkowym dochodu w wysokości 12 – krotności przeciętnego wynagrodzenia lub zatrudniać wymaganą liczbę personelu (2 osoby w pełnym wymiarze i na czas nieokreślony obywatela RP lub cudzoziemca), bądź (alternatywnie) wykazać, że posiada ona potencjał i środki by takowe wskaźniki w przyszłości osiągać.

Podsumowując, jeżeli pełnienie funkcji w zarządzie łączy się z przebywaniem w Polsce krócej niż łącznie przez 6 miesięcy (np. kilka pobytów) w ciągu kolejnych 12 miesięcy – nie jest wymagane pozwolenie na pracę. Poza tym wyjątkiem, wymagane jest zezwolenie na pracę w Polsce bądź w razie dłuższego przebywania: zezwolenie na pobyt czasowy w jednym z jego dwóch wariantów w zależności od posiadania bądź nie statusu wspólnika bądź akcjonariusza.