Autor: Beata Pawlas

Niejeden z pracodawców miał do czynienia z przypadkiem, kiedy pracownik, który liczy się z możliwością wypowiedzenia mu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia udaje się na L4 i nie odbiera korespondencji. Czy w takiej sytuacji jest możliwe rozwiązanie w tym trybie umowy o pracę?

Przepisy kodeksu pracy nie regulują jednoznacznie tej kwestii, jednak pomocnej wykładni dokonało przez lata orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Sąd Najwyższy, Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w postanowieniu z dnia 26 marca 2008 r. wskazał, że rozwiązanie umowy z winy pracownika jest możliwe w okresie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu przebywania na zwolnieniu lekarskim. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wskazał, że przewidziany w Kodeksie pracy zakaz dotyczy wyłącznie wypowiadania umów o pracę w czasie urlopu pracownika, a także innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Nie ma natomiast kodeksowego zakazu rozwiązywania umowy o pracę z przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Oznacza to, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w okresie jego choroby (I PK 291/2007, LexPolonica nr 3058409).

Zatem pracodawca może złożyć pracownikowi przebywającemu na L4 oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Najpowszechniejszą formą doręczenia takiego oświadczenia będzie oczywiście przesyłka pocztowa (list polecony). Co jednak, jeśli pracownik nie odbiera korespondencji?

Złożenie oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia (lub z zachowaniem okresu wypowiedzenia) ma miejsce także wtedy, gdy pracownik, mając realną możliwość zapoznania się z jego treścią, z własnej woli nie podejmuje przesyłki pocztowej zawierającej to oświadczenie (wyrok Sądu Najwyższego z 11 grudnia 1996 r., sygn. akt I PKN 36/96, OSNP 1997/14/251).

Innymi słowy, jeśli nie zajdą szczególne okoliczności wyłączające realną możliwość odebrania przesyłki pocztowej przez pracownika (np. z powodu pobytu w szpitalu, sanatorium), to oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia jest skuteczne. Jedynie zatem w wyjątkowych sytuacjach pracownik będzie mógł wykazać, że ze względu na szczególne okoliczności nie mógł odebrać listu.

Ostatnią kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje ustalenie daty rozwiązania umowy czyli daty powstania skutku złożenia oświadczenia pracodawcy. Jeśli list zawierający oświadczenie pracodawcy został awizowany, a następnie odebrany przez pracownika na poczcie, wówczas dniem złożenia oświadczenia woli pracodawcy jest dzień odebrania przez pracownika listu. Natomiast, jeżeli pracownik nie odebrał dwukrotnie awizowanego listu (czyli w ogóle nie podjął korespondencji), przyjmuje się, że oświadczenie woli pracodawcy jest złożone pracownikowi z chwilą, gdy doszło do niego w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią, chociaż tego nie uczynił. A zatem w przypadku, gdy pracownik unika odbioru listu, umowa o pracę rozwiąże się w dniu, w którym upłynął termin drugiego awizowania. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2005 r. (I PK 37/05, OSNP 2006/17-18/263) Dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez pracownika z jego treścią, co oznacza przerzucenie na niego ciężaru dowodu braku możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia pracodawcy.

Jeśli zatem istnieją podstawy do zwolnienia dyscyplinarnego pracownik nie uchyli się od jego skutków idąc na L4 i nie odbierając korespondencji. Umowa o pracę rozwiąże się albo w dniu odebrania przez pracownika korespondencji albo w dniu upływu drugiego terminu awizowania przesyłki pocztowej. Z taką datą powinno zostać wystawione świadectwo pracy. Jednakże każde takie działania ze strony pracodawcy powinna poprzedzić konsultacja z prawnikiem, specjalistą z zakresu prawa pracy.

Autor: Beata Pawlac ZOBACZ MÓJ PROFIL